Moment of Reflection in Ilonggo Today
BY REV. ESFEAMORI TANDOG
Ginhimo niya ang akon mga polong nga matalum subong sang espada; gin-apinan ako sang iya kaugalingon nga mga kamot. Ginhimo niya ako ka-angay sang baslay – matalom kag handa nga gamiton. Isaias 49:2
Sa paglawig sang tiempo sang tag-ilinit, ang nag-abot sa akon panumduman amo ang pagpangita sang lugar nga makapabugnaw.
Amo ini siguro nga sa pagkalawig sang tag-ilinit, ang pruwa sang mga pagbiyahi karon napuntarya sa mga mabugnaw nga lugar kasubong sang mga baybayon, naligwin nga mga kabukiran nga may busay ukon mabugnaw nga mga linaw nga sarang mahuloman kag malangoyan.
Diri nag-uso ang pagtuluhaw sang mga “resorts” sa mga malapit sa baybay kag nasu-ongan nga bukid nga may mga busay, naga-alimbukad nga mga linaw ukon nagadaganas kag matin-aw nga suba.
Nangin mauswagon ini nga palangitan-an kag daku nga kantidad ang nagaguluwa bilang capital sa negosyo peru, daku man ang bueltada.
Amo ini nga gin-amag ang Pilipinas sa mga nagadagsa nga banyaga nga torista kag tumandok man agud makatam-id sang ginasugid nga makabalani nga katahum sang mga lugar.
Bangud kay ang Pilipinas kasubong sang ginasiling ni Rizal nga “perlas sang ginabutlakan sang adlaw”, manggaranon sa mga nagpugtak-pugtak nga mga isla nga sobra sa pito ka libo kag pila pa ka gatos nga mga magagmay nga mga isla. Lunsay nga may kina-iya nga pagkapinasahi sa ila nahamtangan.
Waay pa naton madiscobre kag makadtu-an ang iban, peru diri nagid lang sa palibot sang isla sang Panay damu na nga naganyat nga Torista. Ang mga isla, baybayon kag mga marimis nga mga suba nga may mabugnaw kag matin-aw nga mga tubig, tuman na nga makalumay sang mga banyaga kag tumandok nga mga tawo.
Ginmitlang ko ini sa aton pamalandungan, kay sa nabasahan ko sa isaka estorya sa bahin sang California, USA, may isa ka baybay (beach) nga ginbantog nga may matahum nga mga bato kag balas. Nahamtang ini sa is aka pinasahi nga lugar, nga kasubong sang ginabantog nga Boracay sa Pilipinas, nagikan sa isaka pinasahi nga baybayon nga waay untat ang mabaskog nga pagdapya sang mga balod.
Ang mga bato kag balas nga nasampay sa sining naga kurbada nga mga baybayon padayon nga ginahampak, ginabutong kag ginadas-il sa higad nga may mga igang nga mga bato. Sa adlaw kag gab-i nga paghampak nga daw ginagaling tubtub nga natipon ang mga matahum kag mapino nga mga bato nga sarisari ang du-ag kag katahum lantawon.
Gindagsa ini sang mga Torista halin sa iban pa nga mga pungsod nga nag-amat pamudyot sini nga mga bato bilang ila handumanan. Gindili-an na ini karon.
Sa pihak sini nga baybayon, damu man sang mga igang nga bato, peru puno ini sang mga lumot, sarisari ang kadaku-on kag madanlog kon lapakan. Waay gawa sang nagakadto diri nga bahin.
Ang Pilipinas nagapangani na sini nga pagdagsa sang mga banyaga. Kay suno sa mga nag-tuon, ang aton pungsod nagsubang ang madamu nga mga isla kag may mga pinasahi nga kinaiya bangud puno kita sang mga litik, tuga sang bulkano sa duta kag sa dagat nga nagbunga sang pagdamu sang mga isla.
Kada tuig, sobra sa 40 ka bagyo ang nagalabay nga pirmi kita ginalinas, ginadasdasan, ginabaha. Ang aton kadagatan kag kaduta-an may mga tinago nga mga volcano nga sa indi lang mahibal-an nagasimboryo kag nagalinog sa takas kag sa kadagatan.
Nagakabuhi kita sa amo nga kahimtangan nga amo na ini ang nagdihon sa pagkapinasahi sang mga Pilipino. Bisan diin kita luparon, anuron, sa aton pangabuhi, nangin mapag-on ang aton pagbinuligay, pagkamabinalak-on kag paghirupay.
Indi ayhan sa espiritohanon nga pagkabuhi, amo man ini ang nagakatabo?
Kon mahangpan lang naton ang pagbo-ot sang Dios, nga diri kita ginpanggas sa lugar nga puno sang kalalat-an, may bilidhon nga plano ang Dios sa mga Pilipino.
Ang masami nga paglinas sa aton sang bagyo, sang baha, sang lopok sang bulkan, paggubat sang mga banyaga nga mga katawhan kag iban pa nga latigo sang kapalaran, tuman na nga sa sining mga inadlaw, gamiton kita sang Dios sa malahalon nga misyon para sa Iya ginhari-an?
Siling pa sang isaka binalaybay – “ang tanan nga mga malahalon nga bato sang Dios, gindihon sa bala-an nga mga hornohan kag ginpatalum nga mga espada.”
Kasubong kita sang mga ginba-id nga mga baslay sa nagadabadaba nga pagkabuhi agud mangin lantip ang aton pagkatumuloo sa pagsugata sang malinogon kag naga-indakal nga “lava” sa pangabuhi sa karon nga panag-on.
Ang aton Pangamuyo:
Ginuo, kon amo gid man ini ang paghorno mo sa amon, buligi kami nga matabok namon ini nga pagpanghangkat. Apang salamat nga pinasahi kami nga gindihon mo sa malahalon nga misyon. Sa ngalan ni Jesus, nga amon Ginuo, Kabay pa.
Leave a Reply